Sau khi hoàn tất công cuộc xâm chiếm 3 tỉnh miền Tây Nam Kỳ, Soái phủ Sài Gòn lập hạt thanh tra Bãi Xàu. Quyết định ngày 15/7/1867 ấn định trụ sở chính thức hạt thanh tra Bãi Xàu tại Sóc Trăng và đổi gọi là hạt thanh tra Sóc Trăng, đứng đầu là quan tham biên. Địa bàn hạt thanh tra Sóc Trăng là địa bàn phủ Ba Xuyên tỉnh An Giang (một tỉnh của “Nam Kỳ lục tỉnh”). Nghị định ngày 20/12/1899 của Toàn quyền Đông Dương đổi gọi các hạt tham biện trên quản hạt Nam Kỳ là “Tỉnh” (Province) kể từ ngày 1/1/1900. Người đứng đầu tỉnh gọi là Tham biện chủ tỉnh. Từ thời điểm này, tên “Tỉnh Sóc Trăng” chính thức hiện diện trên bản đồ hành chính và tồn tại liên tục suốt thời gian Pháp thuộc” ((Nguyễn Đình Tư; Địa chí hành chính các tỉnh Nam Kỳ thời Pháp thuộc (1859 - 1954; tr 470 - 471)).
Sóc Trăng - “thị xã của Hậu Giang”
Dưới thời chính quyền Việt Nam cộng hòa, Sóc Trăng hợp nhất với Bạc Liêu và có tên gọi “tỉnh Ba Xuyên”, là một trong 22 tỉnh mà chính quyền Việt Nam Cộng hòa thiết lập theo Sắc lệnh số 143-NV của Tổng thống Việt Nam Cộng hòa ngày 22/10/1956 để thay đổi địa giới và tên Đô thành Sài Gòn - Chợ Lớn cùng các tỉnh và tỉnh lỵ tại miền Nam Việt Nam. Địa giới và địa danh các tỉnh ở miền Nam thay đổi nhiều, một số tỉnh mới được thành lập. Lúc này, tỉnh Ba Xuyên được thành lập do hợp nhất hai tỉnh Bạc Liêu và Sóc Trăng trước đó. Tuy nhiên, chính quyền Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và sau này là Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam cùng với Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không công nhận tên gọi tỉnh Ba Xuyên mà vẫn gọi theo tên cũ là tỉnh Sóc Trăng.
Sau ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, theo Nghị định số 03/NĐ-76, ngày 24/2/1976 và Quyết định số 17/QĐ-76, ngày 24/3/1976 của Chính phủ thì tỉnh Cần Thơ, tỉnh Sóc Trăng và thành phố Cần Thơ được nhập lại để thành lập tỉnh Hậu Giang. Địa bàn tỉnh Hậu Giang lúc này là hợp nhất địa bàn 3 tỉnh: Phong Dinh (có thành phố Cần Thơ), Chương Thiện (có thị xã Vị Thanh) và tỉnh Ba Xuyên (có thị xã Sóc Trăng) của chính quyền Việt Nam Cộng hòa. Lúc này tỉnh Hậu Giang gồm có thành phố Cần Thơ (tỉnh lỵ), 2 thị xã: Sóc Trăng, Vị Thanh và 11 huyện: Châu Thành, Kế Sách, Long Mỹ, Long Phú, Mỹ Tú, Mỹ Xuyên, Ô Môn, Phụng Hiệp, Thạnh Trị, Thốt Nốt, Vĩnh Châu.
Ngày 26/12/1991, tại kỳ họp lần thứ 10, Quốc hội khóa VIII đã ban hành nghị quyết về việc phân chia địa giới hành chính tỉnh Hậu Giang thành tỉnh Cần Thơ và Sóc Trăng. Đầu tháng 4/1992, tỉnh Sóc Trăng chính thức được tái lập. Tỉnh lỵ đặt tại thị xã Sóc Trăng gồm có các đơn vị hành chính: thị xã Sóc Trăng; các huyện: Kế Sách, Mỹ Tú, Long Phú, Thạnh Trị, Mỹ Xuyên, Vĩnh Châu. Ngày 11/1/2002, lập huyện mới Cù Lao Dung gồm địa bàn các xã: An Thạnh 1, An Thạnh 2, An Thạnh 3 và Đại Ân 1 được tách ra từ huyện Long Phú. Ngày 31/10/2003, lập huyện Ngã Năm với 8 đơn vị hành chính trực thuộc, tách ra từ huyện Thạnh Trị. Tính đến cuối năm 2004, tỉnh Sóc Trăng có các đơn vị hành chính như sau: thị xã Sóc Trăng với 10 phường; huyện Kế Sách với 1 thị trấn và 12 xã; huyện Mỹ Tú với 1 thị trấn và 15 xã; huyện Cù Lao Dung với 1 thị trấn, 7 xã; huyện Long Phú có 1 thị trấn và 14 xã; huyện Mỹ Xuyên có 1 thị trấn và 15 xã; huyện Ngã Năm với 1 thị trấn và 7 xã; huyện Thạnh Trị có 1 thị trấn và 8 xã; huyện Vĩnh Châu có 1 thị trấn, 9 xã.
Ngày 20/4/2025, tại kỳ họp thứ 32 (chuyên đề) - HĐND tỉnh Sóc Trăng khóa X đã thống nhất thông qua 3 nghị quyết quan trọng, trong đó có 2 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp xã. Theo đó, tỉnh Sóc Trăng có diện tích tự nhiên là 3.298,20km2 với đơn vị hành chính cấp huyện là 11; trong đó có 1 thành phố (thành phố Sóc Trăng), 2 thị xã (Vĩnh Châu và Ngã Năm), 8 huyện (Châu Thành, Cù Lao Dung, Kế Sách, Long Phú, Mỹ Tú, Mỹ Xuyên, Thạnh Trị, Trần Đề) và 108 xã, phường, thị trấn. Số lượng đơn vị hành chính cấp xã đủ tiêu chuẩn không phải thực hiện sắp xếp gồm 3 xã và 1 xã không thực hiện sắp xếp do có yếu tố đặc thù. Tỉnh Sóc Trăng sẽ sắp xếp 108 xã, phường, thị trấn để thành lập 43 xã, phường (gồm 8 phường và 35 xã).
Đọc nhiều
