Khi có dịp nhắc về tên gọi Minh Hải, tỉnh chung của Cà Mau - Bạc Liêu hồi trước, trong tâm khảm nhiều người vẫn nghe man mác những giai điệu ngọt ngào: “Rừng xanh Ðất Mũi Cà Mau/Ðồng xanh muối trắng Bạc Liêu/Chung sức dựng xây Minh Hải đẹp giàu” (ca khúc “Trên quê hương Minh Hải”, Nhạc sĩ Phan Nhân).
Tỉnh Cà Mau hợp nhất là kết quả từ chủ trương lớn của Ðảng, của đất nước, đòi hỏi mang tính lịch sử và ý nguyện lòng dân như đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, người đứng đầu Ðảng ta khẳng định: “Chủ trương sáp nhập tỉnh, thành phố, không tổ chức cấp huyện là định hướng lớn, mang tầm chiến lược, bước đột phá về thể chế chuẩn bị cho “tầm nhìn trăm năm” phát triển”.
Ba Tri xưa nay vốn nổi tiếng là cái nôi cách mạng của tỉnh, là vùng đất sinh ra nhiều nhà yêu nước, chí sĩ và anh hùng dân tộc. Chính vùng đất giàu truyền thống đó đã hun đúc nên những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể quý giá. Trong đó, xã Phú Lễ là nơi hiếm hoi hội tụ cùng lúc có 4 di tích lịch sử - văn hóa quan trọng, gồm: 2 di tích cấp quốc gia là Đình Phú Lễ, Hát sắc bùa Phú Lễ và 2 di tích cấp tỉnh Bia chiến thắng Ngã ba Cồn Qui và khu di tích Bưng Lạc Địa. Mỗi di tích mang đậm dấu ấn trầm tích văn hóa, lịch sử và cách mạng.
Trước những thách thức trong hành trình giữ gìn đờn ca tài tử (ĐCTT), chính quyền Kiên Giang cùng các nghệ nhân và cộng đồng đang chung tay thắp sáng ngọn lửa đam mê bằng nhiều việc làm đầy tâm huyết. Từ việc mở lớp truyền dạy, đầu tư bài bản đến khơi dậy tình yêu âm nhạc dân tộc trong giới trẻ - một làn sóng mới đang được nối mạch dài để tiếng đàn, câu ca không chỉ “sống” mà còn lan tỏa mạnh mẽ.
Ánh nắng chiều buông dịu nhẹ, dưới tán cây rợp bóng trong vườn nhà ở ấp Sáu Đình, xã Nam Thái, huyện An Biên (Kiên Giang), nghệ nhân ưu tú Trần Minh Đương chậm rãi cầm cây đàn cò rồi ngân nga vài câu vọng cổ quen thuộc. Sau những phút tự hào nói về di sản đờn ca tài tử (ĐCTT), giọng ông trầm lại vì lo không có người kế nghiệp: “Tôi lo lúc mình mất, cây đàn biết gửi gắm cho ai, câu ca liệu tiếp tục ngân dài...?”.
Giữa nhịp sống hiện đại, đờn ca tài tử (ĐCTT) ở Kiên Giang vẫn đang lan tỏa như dòng chảy ngọt ngào, nuôi dưỡng đời sống tinh thần người dân, kết nối cộng đồng. Từ các sân khấu liên hoan rộn ràng đến những buổi sinh hoạt đầm ấm tại nhà dân, tiếng đờn, câu ca đang đồng hành xây dựng đời sống mới, giữ hồn quê trong từng đổi thay, lan tỏa thông điệp về tình yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc.
Khi ánh chiều vừa tắt tại các công viên, góc sân hay những con hẻm nhỏ ở Kiên Giang, tiếng đờn ca tài tử (ĐCTT) lại vang lên, ngân nga như lời tự tình của người Nam bộ. Không cần sân khấu lớn, chỉ cần một cây đàn, vài giọng ca và tình yêu nghệ thuật cũng đủ để những người mộ điệu “cháy” hết mình.
Hơn một thế kỷ trôi qua, đờn ca tài tử vẫn neo giữ tình yêu thương, nuôi dưỡng tâm hồn bao thế hệ người dân Nam bộ. Tại Kiên Giang, đờn ca tài tử được bảo tồn bằng hành động cụ thể, từ sự vào cuộc của chính quyền đến nỗ lực truyền dạy của nghệ nhân và hưởng ứng của cộng đồng, nhất là từ khi loại hình nghệ thuật này được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Từ mái nhà ở U Minh Thượng đến lớp học ở TP. Rạch Giá, tiếng đờn, câu ca vẫn ngân vang, tiếp nối mạch sống văn hóa, góp phần gìn giữ và lan tỏa di sản quý báu của dân tộc.
Khi hoàng hôn đổ bóng trên dòng Cái Lớn, Cái Bé, mặt nước nhuốm vàng bởi ánh chiều tà, gió nhè nhẹ lướt qua mang theo mùi phù sa đặc trưng của miền Tây. Nơi cuối chân trời, hình dáng sừng sững của “siêu cống” Cái Lớn - Cái Bé hiện lên như một biểu tượng mới giữa đồng bằng. Công trình thủy lợi có tổng mức đầu tư hơn 3.300 tỷ này được xem là “lá chắn thép” của cả một vùng đất, nơi từng oằn mình chống chọi với mặn xâm nhập và khô hạn.
Được phát hành vào tháng 4 vừa qua, tập sách ảnh đen trắng “Tây Nam Bộ kháng chiến - Lịch sử qua ống kính (1945-1975)” truyền đi thông điệp mạnh mẽ về khát vọng hoà bình, độc lập, tự do, thống nhất đất nước. Ðây là công trình kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025).
Sông Cái Lớn chảy hiền hòa đã chứng kiến nhiều cuộc mưu sinh nhọc nhằn của người dân Kiên Giang bao đời nay. Trong dòng chảy ấy, nghề đóng đáy một - phương thức khai thác thủy sản đã tồn tại hàng trăm năm, hiện vẫn còn những người lặng lẽ bám víu. Dẫu biết đến lệnh cấm, nhưng gánh nặng mưu sinh và sự thiếu vắng một hướng đi mới đã trói buộc họ với dòng sông, với cái nghề dù biết là sai.
Trên hành trình xuôi theo dòng Cái Lớn, Cái Bé chúng tôi dừng chân bên những ụ tàu lâu đời, nơi gắn bó đời sống của bao thế hệ thợ đóng tàu. Tiếng máy cưa rít lên xé toạc không gian, tiếng búa gõ đều tay vang vọng khắp một khúc sông, hòa vào nhau thành bản nhạc lao động rộn rã. Dưới cái nắng đổ lửa của mùa hè, tốp thợ người cưa, kẻ đục, người chà nhám, người hàn nối, ai nấy đều miệt mài, tất bật.
Đọc nhiều
