Thời gian qua, ngành giáo dục tỉnh không ngừng đẩy mạnh phong trào sáng tạo khoa học - kỹ thuật (KHKT) trong các trường trung học. Từ cuộc thi KHKT đã tạo điều kiện, khuyến khích học sinh trung học nghiên cứu, sáng tạo, vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết thực tiễn, góp phần thúc đẩy đổi mới hình thức tổ chức, phương thức dạy học, phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh, đồng thời nâng cao chất lượng dạy học trong các cơ sở giáo dục trung học.
Riêng Cuộc thi KHKT tỉnh Cà Mau năm học 2024-2025 có tổng số 113 dự án đăng ký tham gia (THCS 42, THPT 71), tăng 7 dự án so với năm học 2023-2024 (có 16/22 lĩnh vực, chia thành 5 nhóm), với 203 học sinh của 55 trường học tham gia dự thi. Trong đó, 9/9 phòng GD&ÐT và 28/34 trường học trực thuộc Sở Giáo dục và Ðào tạo (GD&ÐT) có dự án tham gia. Sau vòng chung khảo có 60 dự án, với 112 thí sinh, trong đó cấp THCS có 22 dự án, cấp THPT có 38 dự án.
Tiến sĩ Lê Hoàng Dự chúc mừng 3 dự án đại diện cho tỉnh Cà Mau tham gia Cuộc thi KHKT cấp quốc gia sẽ được tổ chức vào tháng 3/2025.
Tiến sĩ Lê Hoàng Dự, Phó giám đốc Sở GD&ÐT, cho biết: “Những năm qua, ngoài thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy, nhiều đơn vị rất quan tâm đến công tác nghiên cứu khoa học trong nhà trường, góp phần lan toả mục tiêu, ý nghĩa tích cực của cuộc thi KHKT. Theo đó, số lượng dự án tham gia dự thi có tính mới so với các năm học trước, có sự đầu tư nghiên cứu kỹ lưỡng. Một số dự án có tính thực tiễn và ứng dụng cao, có thể phát triển. Năng lực nghiên cứu khoa học của học sinh và sự hỗ trợ của giáo viên được nâng lên. Một số dự án kết hợp được nhiều kiến thức liên ngành khi nghiên cứu, thể hiện sự đầu tư công phu, sáng tạo, có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn".
Tiêu biểu như Dự án "Nghiên cứu cải tiến, tích hợp 4 thí nghiệm (rơi tự do, con lắc đơn, vật chuyển động biến đổi đều trên máng nghiêng và ngang)" với cách đo sáng tạo, phát triển tốt tư duy người học của em Tô Kim Trân, Lớp 12C1 và em Lê Quang Chánh, Lớp 11 Chuyên Anh, Trường THPT Chuyên Phan Ngọc Hiển (TP Cà Mau). Sau khi hoàn thành, dự án đã mang lại kết quả tích cực, hữu dụng, có thể ứng dụng trong thực hành thí nghiệm. Trong khi đó, bộ dụng cụ gọn, nhẹ, bền, chi phí thấp, tích hợp dùng chung cho 4 bài thí nghiệm thực hành là rơi tự do, con lắc đơn, vật trượt trên máng nghiêng, chuyển động biến đổi đều trên mặt ngang, đã khắc phục được tất cả những hạn chế của các thiết bị hiện có trên thị trường.
Tác giả Tô Kim Trân, lớp 12C1 và Lê Quang Chánh, lớp 11 chuyên Anh, Trường THPT chuyên Phan Ngọc Hiển ( Phường 1, Tp Cà Mau) tham gia Cuộc thi KHKT tỉnh Cà Mau, năm học 2024-2025, được tổ chức tại Trường THPT chuyên Phan Ngọc Hiển, vào ngày 17/1/2025. Tại Cuộc thi, dự án của 2 em đoạt giải Nhất và được Ban Tổ chức Cuộc thi chọn thi Cuộc thi KHKT cấp quốc gia.
Em Tô Kim Trân bộc bạch: “Ðược tham gia nghiên cứu dự án, em cảm thấy rất vui và hào hứng, vì điều này giúp em phát huy được khả năng tư duy, sáng tạo, làm việc nhóm, tạo ra được dụng cụ thí nghiệm hữu ích, có khả năng áp dụng thí nghiệm trong quá trình học tập. Em nghĩ, cuộc thi KHKT là sân chơi trí tuệ bổ ích cho học sinh chúng em, tạo cơ hội cho em và các bạn có điều kiện giao lưu học hỏi, trao đổi kinh nghiệm học tập lẫn nhau, đặc biệt là giúp chúng em thể hiện khả năng tư duy sáng tạo, mở rộng thêm tri thức cho bản thân mình”.
Tiến sĩ Lê Hoàng Dự trao giải Nhất cho các dự án tham gia tại Cuộc thi KHKT tỉnh Cà Mau, năm học 2024-2025, được tổ chức tại Trường THPT Chuyên Phan Ngọc Hiển, vào ngày 17/1/2025.
Thầy Lê Công Nhã, giáo viên dạy môn Vật lý, Trường THPT Chuyên Phan Ngọc Hiển, đồng thời là giáo viên hướng dẫn thực hiện dự án, chia sẻ: “Tiêu chí nghiên cứu dự án là cần tái sử dụng lại các dụng cụ thí nghiệm cũ, chi phí thấp, chỉ 450 ngàn đồng. Cải tiến từng thí nghiệm theo hướng đảm bảo độ chính xác cao hơn, dễ thực hiện, gọn nhẹ, dễ dàng di chuyển, độ bền cao, dễ dàng sửa chữa thay thế, giáo viên và học sinh các trường có thể theo đó mà tự làm. Bên cạnh đó, đáp ứng yêu cầu dạy và học theo Chương trình phổ thông mới 2018; sử dụng các linh kiện điện tử, công nghệ, ngôn ngữ lập trình điều khiển tiến bộ, đồng bộ với những gì đã được Bộ GD&ÐT đưa vào giảng dạy trong sách giáo khoa Công nghệ 12”.
Ðể có được những dự án mang tính khả thi cao, phát huy hiệu quả trong việc ứng dụng thực tiễn vào giảng dạy, ngoài vai trò chủ thể là các em học sinh thì công lớn là sự động viên, hướng dẫn kịp thời của giáo viên, gia đình và lãnh đạo nhà trường để học sinh thực hiện đam mê nghiên cứu khoa học. Vấn đề này, theo thầy Lê Công Nhã, các đơn vị cần lập kế hoạch, triển khai ngay từ đầu năm học phù hợp với điều kiện thực tế đơn vị mình. Ðặc biệt, phát huy đội ngũ giáo viên hiện có, nhất là giáo viên có năng lực, kinh nghiệm nghiên cứu khoa học, giáo viên đã thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng; tạo môi trường cho học sinh nghiên cứu, chia sẻ về kiến thức, kỹ năng và các sản phẩm nghiên cứu khoa học; rèn luyện những kỹ năng cần thiết cho học sinh trong hoạt động nghiên cứu khoa học, học tập và trong cuộc sống.
Thầy Dương Hồng Xuân, Trưởng phòng Mầm non - Phổ thông, Sở GD&ÐT, tìm hiểu các dự án tham gia Cuộc thi KHKT cấp tỉnh năm học 2024-2025.
“Thực tế đã qua có thể thấy, cuộc thi KHKT là nơi các thầy cô giáo, học sinh trong toàn tỉnh có điều kiện gặp gỡ, trao đổi về chuyên môn, kinh nghiệm và phương pháp giảng dạy, hướng dẫn nghiên cứu khoa học, góp phần tạo tiếng nói chung trong việc phát hiện, bồi dưỡng nhân tài của tỉnh nhà và đất nước”, Tiến sĩ Lê Hoàng Dự khẳng định./.
Đọc nhiều
