Bánh hỏi là món ăn phổ biến khắp các tỉnh miền Trung, Nam và thường ăn kèm với heo quay hay thịt kim tiền. Những ai khi đi ngang qua Cần Thơ hẳn sẽ không quên được món bánh hỏi mặt võng truyền thống làm nức tiếng đất Phong Điền.
Từng sợi bánh hỏi mềm, dai trong được cuốn thành hình mặt võng bắt mắt xếp khéo léo trên chiếc lá chuối tươi xanh, phết thêm chút mỡ hành tạo cảm giác thú vị và hấp dẫn, kích thích cả sự tò mò đối với những ai mới bắt gặp món này lần đầu tiên.
Bánh hỏi mặt võng khác các loại bánh hỏi thông thường. Thứ nhất là ở hình dạng của bánh được làm khá công phu và mất nhiều thời gian. Thứ hai bánh có vị ngọt, mặn hòa quyện hài hòa từ bí quyết quấy bột, nêm gia vị và độ trong dai không dùng chất phụ gia.
Bột gạo làm bánh cũng từ gạo Sa Đéc loại đặc biệt, bánh có hoa văn tinh tế do sự khéo tay của người làm. Xem hình mặt võng và độ dày mỏng của bánh có thể đánh giá tay nghề cao thấp của các nghệ nhân.
Để hoàn thành chiếc bánh mặt võng, trước tiên bột gạo sẽ được quấy với nước đặt trên bếp lửa liu riu, dùng vá quấy bột cho đến khi sánh đặc lại, dẻo quạnh và trắng tơi sau đó đem ra cối xả nhiều lần cho mịn, xong để nguội.
Từ bột gạo để tạo ra từng chiếc bánh tinh tế đòi hỏi phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa hai người. Khi bột được cho vào khuôn hình trụ, người bắt bánh sẽ ngồi ở dưới và người đẩy chày sẽ ở phía trên. Người bắt bánh để trên tay tấm lá chuối rọc sẵn kích cỡ, hứng dưới đáy khuôn khi bột ép xuống thì dùng tay di chuyển tấm lá chuối cho bột bánh đan kết thành hình mặt võng một cách đều đặn, đẹp mắt rồi đem vào xửng hấp độ khoảng 5 phút là bánh chín.
Giở xửng lấy bánh để nguội, gỡ lá chuối ra và xếp cứ bốn miếng bánh một xấp. Khi ăn, chỉ cần xếp bánh lên đĩa, tùy theo yêu cầu trang trí chất vòng hoặc cắt làm ba cuốn lại với rau thơm.
Tùy theo sở thích mà bánh hỏi được ăn kèm với các món mặn khác nhau nhưng độc đáo hơn cả mọi người vẫn thường ăn bánh hỏi mặt võng với thịt nướng kim tiền. Bởi kim tiền là sự kết hợp cân đối giữa nhân mỡ béo thơm và chất thịt mềm mịn, dù có nguội cũng không gây cảm giác ngán.
Bên cạnh đó, rau thơm và nước chấm cũng không kém phần quan trọng trong sự tạo nên vị thanh mát cho món ăn. Gắp trên tay miếng bánh hỏi, cuốn vào trong miếng thịt kim tiền, bọc vào lớp ngoài chút xà lách, rau thơm, cuối cùng chấm đều trong chén nước mắm chua ngọt và từ từ cảm nhận vị khoan khoái khi chạm vào đầu lưỡi.
Hiện nay ngoài việc sử dụng trong các dịp cưới hỏi, lễ tết hoặc giỗ chạp, bánh hỏi kim tiền còn được xem là món ăn chơi nhẹ bụng và ngay cả trong các bữa cơm thường nhật của gia đình.
Theo Hải Quan