Huy động nguồn lực đầu tư “lá chắn” chống ngập

Hiệu quả

Trong những đợt triều cường vừa qua tại TP Cần Thơ, mặc dù triều cường liên tục lập đỉnh mới, song nhiều tuyến đường nội ô quận Ninh Kiều (cũ) không còn xảy ra tình trạng ngập nước như các năm trước. Điều này thể hiện hiệu quả của Dự án phát triển TP Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng đô thị (Dự án 3). Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 9.167 tỉ đồng, sử dụng nguồn vốn vay ODA từ Ngân hàng Thế giới (WB) và vốn không hoàn lại từ Cục Hợp tác Kinh tế Thụy Sĩ (SECO), cùng với vốn đối ứng hơn 3.378 tỉ đồng. Dự án bao gồm 3 hợp phần chính như kiểm soát ngập lụt và vệ sinh môi trường; phát triển hành lang đô thị; tăng cường quản lý đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu.

Đoàn công tác WB tham quan hệ thống thông tin quản lý rủi ro ngập của TP Cần Thơ.

Ông Đoàn Thanh Tâm, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức TP Cần Thơ, cho biết: Khi dự án hoàn thành, Ban đã vận hành đồng loạt 12 cống, âu thuyền và 2 trạm bơm, kết hợp với hệ thống kè sông Cần Thơ, kè Cái Sơn - Mương Khai nhằm đảm bảo ngăn triều, chống ngập cho vùng lõi trung tâm thành phố. Kết quả vận hành đồng loạt các công trình của dự án không còn tình trạng ngập lụt trong khu vực đô thị trung tâm quận Ninh Kiều (cũ) cho thấy hiệu quả ngăn triều, chống ngập theo mục tiêu của dự án. Dân số được bảo vệ trước ngập lụt trong những ngày triều cường, bảo vệ trước rủi ro lũ lụt là 442.658 người. Trong khuôn khổ dự án còn xây dựng đơn nguyên cầu Quang Trung, cầu Trần Hoàng Na nhằm cải thiện kết nối các khu vực trong thành phố, góp phần giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông, tiết kiệm thời gian đi lại. Các công trình của dự án đã góp phần cải thiện vệ sinh môi trường đô thị, đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng.

Bên cạnh hệ thống công trình kiểm soát ngập, hệ thống thiết bị trong vùng lõi gồm 24 thiết bị đo mực nước và chất lượng bên trong và bên ngoài cửa cống; 13 thiết bị đo lưu lượng và áp suất máy bơm nước; 12 thiết bị đo mực nước và chất lượng nước trong các kênh rạch; 2 máy đo lượng mưa; 10 camera quan sát thành phố lõi. Vùng ngoại vi gồm 16 thiết bị đo mực nước, chất lượng nước và 3 trạm đo lượng mưa. Hệ thống thông tin quản lý rủi ro ngập (FRMIS) hỗ trợ thành phố ra quyết định thực hiện các chức năng trên tự động hoàn toàn, kể cả vận hành công trình kiểm soát ngập theo thời gian thực. Vận hành các công trình kiểm soát ngập để đảm bảo quản lý ngập hiệu quả trong khu đô thị lõi, đồng thời giảm tối đa các tác động lên giao thông thủy và chất lượng nước trong hệ thống kênh nội đô. Bên cạnh đó, cảnh báo ngập sớm dựa trên dự báo khí tượng thủy văn giúp thành phố có sự chuẩn bị trước và đưa ra các hành động ứng phó phù hợp (bao gồm cả việc mở và đóng cống). Tích hợp quản lý ngập lụt trong quy hoạch đô thị, cải thiện các quyết định đầu tư và quy hoạch đô thị nhằm phát triển đô thị bền vững có tính đến thiệt hại ngập…

Mở rộng “lá chắn” chống ngập

Mới đây, Đoàn công tác của WB đến tham quan âu thuyền Cái Khế thuộc Dự án 3 và thảo luận về nhu cầu hỗ trợ tài chính trong tương lai. TP Cần Thơ đề xuất WB hỗ trợ thành phố triển khai thực hiện Dự án 4 nhằm hoàn chỉnh hạ tầng đô thị vùng lõi quận Bình Thủy (cũ) nay là các phường Bình Thủy, Long Tuyền, Thới An Đông. Đồng thời, tăng cường kết nối giao thông và logistics với các khu vực xung quanh, giảm rủi ro ngập lụt trong khu vực đô thị trung tâm và tăng cường kết nối giữa các khu vực trung tâm thành phố.

Theo báo cáo đề xuất, Dự án 4 có 3 hợp phần, tổng nguồn vốn khoảng 9.100 tỉ đồng. Hợp phần 1, tập trung mở rộng khả năng kiểm soát ngập khu vực nội ô TP Cần Thơ thích ứng với biến đổi khí hậu. Xây dựng hệ thống cống kiểm soát triều, kè và đường sau kè nhằm bảo vệ khu vực đô thị lõi quận Bình Thủy (cũ) với diện tích 2.770ha. Xây dựng hệ thống thoát nước cho khu vực trung tâm; xây dựng tuyến đường cảnh quan dọc 2 bên rạch Cái Khế từ công viên Ninh Kiều đến hồ Búng Xáng. Bổ sung tuyến chiếu sáng nghệ thuật dọc theo kè sông Cần Thơ (từ công viên Ninh Kiều đến cầu Cái Răng). Đầu tư mở rộng phạm vi các tuyến kênh rạch còn lại của nội ô quận Ninh Kiều (cũ) nay là các phường Ninh Kiều, Tân An, Cái Khế, An Bình, tăng cường thoát nước, kết nối với các kênh vùng lõi của đô thị; hoàn thiện đường sau kè sông Cần Thơ từ chợ Tầm Vu đến rạch Đầu Sấu. Hợp phần 2, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông thích ứng biến đổi khí hậu. Xây dựng tuyến đường Trần Hoàng Na nối dài, đoạn từ đường Nguyễn Văn Cừ đến quốc lộ 91B, dài khoảng 4,5km; cầu Xóm Chài bắc qua sông Cần Thơ, kết nối khu vực Xóm Chài quận Cái Răng (cũ). Hợp phần 3 tập trung xây dựng khu tái định cư quy mô khoảng 25ha, khoảng 1.000 nền tái định cư và các công trình phúc lợi đi kèm để giúp các hộ dân bị ảnh hưởng Dự án 4 ổn định đời sống cũng như đồng bộ hạ tầng...

Bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Quốc gia WB khu vực Việt Nam, Lào, Campuchia cho biết, WB mong muốn tiếp tục hỗ trợ TP Cần Thơ tăng cường khả năng thích ứng của đô thị. Tuy nhiên, về quy mô thực hiện sẽ rộng hơn, WB đặt mục tiêu khá tham vọng là dự kiến xây dựng một dự án tổng thể cho các vùng đô thị của Việt Nam, không chỉ riêng Cần Thơ mà nhân rộng ra các địa phương khác. Chuyên gia của WB sẽ làm việc chi tiết với TP Cần Thơ về kỹ thuật để cụ thể hóa các nội dung thành phố cần hỗ trợ cho dự án sắp tới.

Tại buổi làm việc với Đoàn công tác WB, ông Trần Chí Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, chia sẻ: TP Cần Thơ đang rà soát điều chỉnh quy hoạch chung của thành phố và sẽ hoàn thành trong tháng 12-2025. Qua tham vấn, WB sẽ tiếp tục hỗ trợ cho thành phố thực hiện các dự án. Trong quá trình thực hiện rà soát, điều chỉnh quy hoạch, thành phố mong muốn tiếp tục nhận được ý kiến đóng góp từ các thành viên, chuyên gia kỹ thuật của WB để thực hiện quy hoạch điều chỉnh đạt hiệu quả, đảm bảo yêu cầu phát triển của thành phố, đồng thời phù hợp với ý tưởng hỗ trợ TP Cần Thơ của WB.

Theo Baocantho.com.vn