Việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) tại nguồn đã được đưa vào Luật Bảo vệ môi trường (BVMT) năm 2020 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1-1-2025. Nhà nước đã dành khoảng thời gian khá dài để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn, giúp người dân quen dần với việc phân loại CTRSH. Song thực tế đến nay, người dân vẫn còn lúng túng trong phân loại rác và hệ thống hạ tầng thu gom CTRSH chưa đồng bộ.
Một điểm tập kết rác thải trên địa bàn TP Cần Thơ.
Nghị định số 45/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường, từ ngày 1-1-2025, người dân không phân loại CTRSH theo quy định sẽ bị xử phạt từ 500.000-1 triệu đồng.
CTRSH phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân được phân loại theo nguyên tắc: chất thải rắn có khả năng tái chế, tái sử dụng; chất thải thực phẩm và CTRSH khác.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, trước khi Luật BVMT năm 2020 ban hành, CTRSH hầu như chưa được phân loại hoặc phân loại theo công nghệ xử lý rác sẵn có tại địa phương. Sau khi Luật BVMT có hiệu lực thi hành, địa phương đã xây dựng và ban hành các quy định về quản lý CTRSH; từng bước triển khai kế hoạch phân loại CTRSH… theo tình hình thực tế tại địa phương. Thành phố đã quan tâm đầu tư, bố trí kinh phí cho công tác quản lý CTRSH tại các địa phương; đã hoàn thành các nhiệm vụ phê duyệt đồ án quy hoạch và thực hiện quy hoạch các khu xử lý chất thải rắn; quy hoạch các trạm tập kết, trung chuyển rác; quyết liệt thu hút đầu tư Nhà máy xử lý CTRSH công nghệ đốt phát điện để nâng cao năng lực xử lý rác của thành phố. Hằng năm, thành phố bố trí đủ nguồn kinh phí cho hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH.
Bên cạnh đó, thành phố còn đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức về quản lý CTRSH với nhiều hình thức đa dạng, tổ chức các lớp tập huấn về phân loại CTRSH, tuyên truyền quy định pháp luật về BVMT đến các cơ quan, tổ chức, các cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn lúng túng trong thực hiện, dẫn đến việc phân loại CTRSH tại nguồn chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng.
Anh Trần Văn Dũng ở phường An Bình, băn khoăn: “Tôi biết quy định phải phân loại rác trước khi bỏ vào thùng nhưng việc phải chuẩn bị thêm thùng rác, bao bì riêng rất tốn kém. Thêm vào đó, diện tích nhà tôi chật hẹp, không có chỗ để bố trí 3 thùng rác. Đã vậy, khu dân cư tôi ở chưa được trang bị đầy đủ thùng rác công cộng chuyên dụng cho rác hữu cơ hay rác tái chế nên chúng tôi có phân loại tại nhà thì khi ra đổ rác cũng không có chỗ để rác đã phân loại”.
Bà Lê Thị Út ở phường Long Tuyền, chia sẻ: “Nhà tôi đã thực hiện phân loại rác từ nhiều năm qua. Loại tái chế được thì để bán ve chai, còn lại thì chia làm 2 là rác hữu cơ và các loại khác. Tôi cẩn thận phân loại rác thành nhiều túi khác nhau, nhưng xe thu gom rác lại gom chung tất cả vào một thùng hoặc một khoang duy nhất. Điều này khiến tôi thấy công sức của mình vô ích”.
Qua khảo sát tại một số tuyến đường trên địa bàn TP Cần Thơ, nhiều hộ dân vẫn chưa ý thức cao về việc phân loại rác. Đa phần vẫn để chung các loại rác thải với nhau. Hiện nay, lượng chất thải sinh hoạt trên địa bàn thành phố phát sinh bình quân khoảng 1.712 tấn/ngày.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, hiện nay vẫn còn hạn chế trong công tác quản lý CTRSH. Nhận thức BVMT của một bộ phận người dân chưa cao, tình trạng vứt xác súc vật, động vật chết và rác thải sinh hoạt xuống sông, kênh rạch vẫn còn xảy ra. Bên cạnh đó, hạ tầng thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt chưa đáp ứng yêu cầu; từ phương tiện đến hạ tầng kỹ thuật cho việc thu gom chưa đồng bộ; việc tổ chức triển khai thu gom chất thải sau phân loại còn lúng túng và vẫn còn giữ nguyên phương án thu gom hằng ngày (nhập chung các nhóm chất thải sau phân loại để thu gom cùng lúc). Các bãi chôn lấp rác còn nhiều nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
Để phân loại CTRSH tại nguồn hiệu quả, TP Cần Thơ tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền, đoàn thể và nhân dân về ý nghĩa, vai trò và tầm quan trọng của công tác BVMT; tích cực triển khai hướng dẫn kỹ thuật về phân loại CTRSH tại nguồn cho các xã, phường để triển khai sâu rộng đến người dân và các đơn vị thu gom, vận chuyển rác. Đồng thời, nâng cao hiệu quả công tác phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH.
Thực hiện rà soát, đánh giá tổng thể các khu vực xử lý CTRSH đang vận hành để có giải pháp xử lý triệt để các vấn đề môi trường tồn tại; bảo đảm công khai, minh bạch các thông tin về quản lý CTRSH tại địa phương; rà soát, điều chỉnh, cập nhật quy hoạch các điểm tập kết, trạm trung chuyển, khu xử lý rác thải. Xây dựng phương án, giải pháp đầu tư, cải tạo khắc phục, xử lý dứt điểm các bãi rác tạm, bãi chôn lấp không hợp vệ sinh, điểm tập trung rác thải tự phát…
Việc phân loại rác tại nguồn không chỉ có tác động tích cực ngay lập tức đến chất lượng môi trường mà còn tạo ra những lợi ích lâu dài đối với sức khỏe cộng đồng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và góp phần phát triển kinh tế tuần hoàn trong xử lý rác. Mỗi cá nhân, mỗi hộ gia đình và mỗi tổ chức hãy chung tay vì một môi trường trong lành và một tương lai xanh, sạch cho tất cả mọi người.
Theo Baocantho.com.vn
Đọc nhiều
