Tỷ phú lúa giống Cần Thơ, làm giàu từ cánh đồng không dấu chân

Từ người nông dân chân đất đến tỷ phú lúa giống

Ông Trần Công Danh chia sẻ: Ông sinh ra trong gia đình thuần nông (tại xã Tân Thạnh, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ, nay là xã Trường Thành, TP Cần Thơ), hơn ai hết ông sớm thấm thía cảnh “một nắng hai sương” của nghề nông. Từng có thời, mấy công đất nhà ông chỉ đủ ăn, phụ thuộc vào mưa nắng và giá lúa lên xuống thất thường.

“Xuất phát điểm của tôi chỉ là một hộ trồng lúa hàng hóa. Giá cả bấp bênh, lời lãi chẳng bao nhiêu nên tôi đã luôn trăn trở tìm cách làm khác để thoát cảnh bấp bênh”, ông Danh nhớ lại.

Sau nhiều lần tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật, ông Danh đã mạnh dạn chuyển sang mô hình luân canh “2 lúa – 1 màu”, đưa cây dưa hấu xuống ruộng để cải tạo đất, tăng thu nhập gấp đôi, gấp ba so với trồng lúa đơn thuần.

Từ hiệu quả thực tế của bản thân, nhiều nông dân khác đã làm theo và hiệu quả. Năm 2015, ông cùng Hội Nông dân xã thành lập Tổ hợp tác “2 lúa – 1 màu”, với 33 thành viên, diện tích 42,8ha. Đến nay, tổ đã mở rộng lên 48ha, 37 thành viên, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng chục hộ dân địa phương.

“Làm nông bây giờ không thể làm theo cách cũ. Muốn bền vững thì phải gắn với khoa học kỹ thuật, bảo vệ môi trường và liên kết thị trường tiêu thụ”, ông Trần Công Danh chia sẻ.

Bước ngoặt thật sự đến năm 2019, khi ông Danh chuyển sang sản xuất lúa giống chất lượng cao hợp tác với Viện Lúa Đồng bằng sông Cửu Long. Hợp tác với Viện lúa, đầu ra ổn định và lợi nhuận vượt trội, toàn bộ sản phẩm được bao tiêu với giá cao hơn thị trường từ 700–900 đồng/kg.

Không những vậy, sản xuất lúa giống, ông Danh được Viện lúa hỗ trợ kỹ thuật, mỗi vụ đều có kỹ sư đến tận đồng hướng dẫn. Từ đó ông Danh nắm vững kỹ thuật, áp dụng đồng bộ các tiến bộ kỹ thuật: “1 phải, 5 giảm”, “3 giảm, 3 tăng”, sạ thưa, quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), cùng kỹ thuật chọn giống nguyên chủng, giúp năng suất đạt 5,9 – 6,3 tấn/ha/vụ, chất lượng lúa đồng đều, sạch bệnh.

Song song đó, ông tham gia dự án canh tác lúa thân thiện môi trường do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam triển khai, vận động thêm 19 thành viên cùng thực hiện. Biện pháp tưới ngập – khô xen kẽ, giảm phân hóa học, xử lý rơm rạ bằng men vi sinh giúp giảm 8–8,5% chi phí, cải tạo đất, bảo vệ môi trường và nâng cao lợi nhuận.

Đến năm 2022, mô hình sản xuất lúa giống của ông tiếp tục một lần nữa được bà con nông dân địa phương hưởng ứng theo, phát triển thành Chi hội nghề nghiệp sản xuất lúa giống ấp Phước Thới 1, với 22 thành viên, canh tác trên 42ha đất ruộng. Đây là bước tiến quan trọng đưa người nông dân địa phương sang sản xuất theo chuỗi giá trị, có kiểm soát kỹ thuật và truy xuất nguồn gốc.

Năm 2023, ông Danh tiếp tục đầu tư hai máy bay không người lái “3 trong 1” (gieo sạ – bón phân – phun thuốc), phục vụ hơn 300ha/năm. Nhờ ứng dụng này, ông đã giảm 20–30 kg giống/ha, tiết kiệm 50% thuốc bảo vệ thực vật, tăng năng suất 10% và giảm chi phí lao động.

Không dừng lại, ông còn cung cấp dịch vụ máy gặt đập liên hợp, giúp bà con thu hoạch đúng thời vụ, hạn chế thất thoát sau thu hoạch từ 5–7%. Lúa giống sau thu hoạch được sấy, làm sạch và bảo quản đạt chuẩn, giữ độ nảy mầm cao, đảm bảo chất lượng khi giao cho đơn vị bao tiêu.

“Công nghệ không làm mất nghề nông, mà làm nghề nông trở nên đáng giá hơn. Người nông dân cũng có thể trở thành người làm kinh tế hiện đại nếu biết đầu tư đúng hướng”, ông Trần Công Danh nói.

Làm giàu cùng nhau, tinh thần của người nông dân thời mới

Nhờ sản xuất hiệu quả, với 13ha đất trồng lúa giống, doanh thu gia đình ông Danh tăng đều qua các năm, từ năm 2020 – 2024, doanh thu bình quân đạt 6,4 – 8,1 tỷ đồng/năm, lợi nhuận từ 1,3 – 2,2 tỷ đồng/năm, tạo việc làm ổn định cho 30 lao động địa phương, thu nhập 4,5 – 6 triệu đồng/tháng.

Bên cạnh phát triển kinh tế, ông Danh còn tiên phong trong công tác xã hội. Trong 5 năm qua, ông thường xuyên đóng góp xây dựng các công trình giao thông thông nông thôn như bắt cầu, làm đường, với chiều dài 5,5 km, kinh phí 85 triệu đồng và hơn 100 ngày công; tặng hơn 5.000 quyển tập mỗi năm cho học sinh nghèo, hỗ trợ hộ nghèo thuê đất, cung cấp giống, phân bón trả chậm không lãi cho 300 ha/năm, và giúp 3 hộ nghèo, cận nghèo vươn lên thoát nghèo bền vững…

Là Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nông dân TP Cần Thơ (2023–2028), ông Danh luôn chủ động chia sẻ kinh nghiệm, tổ chức sinh hoạt chuyên đề về sản xuất lúa giống, vận hành máy bay không người lái, xử lý rơm rạ sinh học. Ông cũng tích cực vận động hội viên tham gia Quỹ hỗ trợ nông dân, tạo nguồn vốn xoay vòng giúp các hộ khó khăn.

Anh Trần Văn Phong ở ấp Thới Phước 1, trước kia từng là hộ nghèo, không đất đai sản xuất, chủ yếu làm thuê kiếm sống. Ông Danh đứng ra thuê đất, thanh toán tiền thuê cho chủ đất rồi đầu tư vốn, “bán chịu” phân thuốc, lúa giống để anh Phong sản xuất. Cảm kích tấm lòng của ông Danh, cộng với nỗ lực sau nhiều năm, anh Phong đã thoát nghèo, xây dựng cơ ngơi khang trang. Hiện anh Phong đã có riêng cho gia đình mình 10 công đất canh tác lúa giống thuộc Chi hội nghề nghiệp sản xuất lúa giống ấp Phước Thới 1.

Hơn 30 năm gắn bó với đồng ruộng, ông Trần Công Danh đã chứng minh rằng: “Không có nghề nào thấp kém, chỉ có người không chịu học hỏi mới mãi nghèo”. Câu chuyện của ông Danh không chỉ là hành trình của một nông dân tỷ phú, mà còn là biểu tượng của tinh thần “nông dân thời đại 4.0”, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới để nông nghiệp Việt Nam tiến gần hơn với nền nông nghiệp hiện đại, xanh và bền vững.

Những đóng góp của ông đã được ghi nhận bằng hàng loạt danh hiệu: Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2019. Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2022. Bằng khen của Chủ tịch UBND TP Cần Thơ năm 2023. Bằng khen của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam năm 2025 tại Đại hội Thi đua yêu nước Hội Nông dân Việt Nam.

Theo Báo Dân Việt